ظهور فناوری تولید ظروف پلاستیکی و لیبل گذاری درون قالبی به دهه اول ۱۹۸۰ میلادی بر می گردد. از آن سال ها تا به امروز تغییرات زیادی در فناوری های این حوزه رخ داده و مورد استقبال مصرف کنندگان قرار گرفته است.
لیبل های دورن قالبی که به اختصار ( IN-Mode ) نیز نامیده می شود و ما برای سهولت کار واژه ها آن را لیبل قالبی می نامیم. امروزه در صنعت لیبل جایگاه محکمی پیدا کرده و هر روزه به طرفداران آن اضافه می شود.
در ایران نیز تولید کنندگان موادغذایی و بهداشتی در سالهای اخیر به استفاده از این لیبل ها گرایش پیدا کرده اند. با این که بیش از سه دهه از ظهور این نوع لیبل ها می گذرد، هنوز ویژگی ها و کاربردهای این لیبل ها برای دست اندر کاران صنایع بسته بندی ما کاملا شناخته شده نیست.
استفاده از لیبل های قالبی مزایای متعددی دارد از جمله:
- هزینه کمتر
- به هیچ عملیات و یا تجهیزات اضافی برای نصب لیبل احتیاج نیست.
- لیبل همزمان با تولید ظرف به آن اضافه می شود.
- سرعت تولید بسته بندی افزایش می یابد.
- کاهش هزینه انبارداری
- بهبود ظاهر و افزایش جذابیت ظرف
- مقاومت بهتر در مقابل لکه ها
- افزایش مقاومت دیواره جانبی
- افزایش مقاومت لیبل در مقابل فشار
از لیبل IML معمولا برای تزئین بطری هایی که از پلی اتیلن با دنسیته بالاها، (HDPE) پلی پروپیلن ( PP) PET و پی وی سی (PVC) ساخته شده استفاده می شود.
در بسیاری از اقلام پلاستیکی از جمله اسباب بازی، قطعات یدکی خودرو از این نوع لیبل استفاده می شود. زیرا دوام آنها زیاد است و می توانند اطلاعات ضروری و حیاتی برای مدت ها روی خط حفظ کند. علاوه بر این مواد بسیاری از انواع بسته بندی برای شوینده ها، مواد بهداشتی، روغن موتور محصولات کشاورزی و تجهیزات خودرو از این نوع لیبل استفاده می شود.
چاپ لیبل های IML به چه صورت انجام می شود ؟
چاپ لیبل های IML با استفاده از انواع ماشین های چاپ رول و ورقی و با استفاده از مرکب های معمولی و UV امکان پذیر است. البته استفاده از مرکب های UV از نوع Low Migration برای این نوع لیبل ها مانند همه لیبل های مورد استفاده در صنایع غذایی توصیه می شود. (ذکر این نکته ضروری است که اغلب مرکب های UV مورد استفاده در صنعت چاپ ایران از نوع Low Migration نیستند، بنابراین به علت نفوذ مرکب در محصول بسته بندی شده، برای استفاده در چاپ لیبل های مواد غذایی زیان آورند. اما متاسفانه به علت تفاوت قیمت ۲۰ درصدی بعضی از چاپخانه داران به این نکته توجه نمی کنند.)
روش های چاپ لیبل های IML به چند صورت انجام می شود ؟
اما روش چاپ و دایکات رول به واسطه کاهش هزینه های تولید، بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد. چاپ افست، چاپ فلکسو، چاپ گراوور و حتی چاپ دیجیتال از تکنیک های مورد استفاده در چاپ لیبل های IML است و می توان متناسب با تیراژ از هر یک بهره گرفت. همچنین می توان پس از چاپ، از پوشش ورنی مناسب( Food Contact) استفاده کرد.
دایکات و دسته کردن لیبل های IML به علت حساسیت های خاص و لزوم دوری از هر گونه گرد و غبار و الکتریسته ساکن و کیفیت برش لبه های لیبل، حساس ترین قسمت فرایند تولید این لیبل هاست. برای دایکات لیبل های چاپ شده نیز از تکنیک های گوناگون دایکات رول و ورقی استفاده می شود. لیبل های IML می بایست در یک مرحله به صورت کامل دایکات و پوشال برداری شوند. لذا پس از تیغ زدن کامل لیبل های چاپ شده، تماس لیبل ها با حواشی به طور کلی قطع می شود و امکان سوسه زدن به هیچ وجه وجود ندارد.
به بیان دیگر پس از تماس تیغ با متریال، كل حواشی برش شده و لیبل رها می شود و باید بلافاصله دسته شود (در ماشین های دایکات تخت) یا با استفاده از نقاله های مکنده (Vacuum Conveyer) به سمت دسته کن (Stacker) در ماشین های دایکات رول هدایت شود. در میان انواع فناوری های دایکات لیبل های IML دایکات روتاری با استفاده از تیغ های دایکات انعطاف پذیر (Flexible Dies) مقرون به صرفه ترین است، چرا که قالب های دایکات تخت و نر و ماده در مقایسه با تیغ های دایکات انعطاف پذیر قیمت بالاتری دارند. ماشین های دایکات روتاری با سرعت ۱۰۰ متر در دقیقه لیبل های IML چاپ شده از جنس فیلم پلی پروپیلن و ضخامت ۴۰ تا ۱۰۰ میکرون را دایکات و دسته می کنند.
کلام آخر درباره لیبل IML
لیبل زنی قالب در وهله اول شاید کاری پیچیده و عملیاتی پر هزینه به نظر برسد. ولی باید در نظر داشت که در IML فضای رقابتی امروز، برد با کسانی است که ریسک سرمایه گذاری را می پذیرند. هنگامی که یک خط درون یک خط تولیدی به راه بیفتد، این تکنولوژی را می توان به خطوط تولیدی دیگر تسریع داد و از این طریق به بخشی از یک برنامه توسعه مداوم درون یک ساختار تولیدی بسته بندی و یا کالای دیگر تبدیل IML فرآیند می شود، ایجاد نمود.
